TiCan
Well-Known Member
Định-luật Murphy, còn được nhiều người gọi là “định-luật đầu độc” hay “định-luật bánh bơ”, do một người Mỹ tên là Edward Aloysius Murphy, Jr. nêu ra, sau đó, được nhiều người công nhận rồi lấy tên ông để đặt cho định-luật nầy. Dựa trên “nền tảng của sự ngẫu-nhiên”, định-luật này được đưa ra, chỉ với một câu ngắn gọn:
-”Nếu có hai hay nhiều cách để làm một việc gì và một trong các tình-huống có thể đi đến thảm họa thì sự việc thường xảy ra theo chiều-hướng đó” (If there are two or more ways to do something, and one of those ways can result in a catastrophe, then someone will do it).
1. Đại cương.
Đại Úy Edward A. Murphy Jr. là một kỹ-sư cơ-khí, phục-vụ trong Không lực Hoa-kỳ (Unites States Air Forces). Ngoài ra, ông còn là một triết-gia. Những lúc rảnh-rỗi khi không có công vụ, ông thường nghiên-cứu các môn triết-học, thần-hoc, toán học và vật-lý cao-cấp. Sau một thời-gian dài đúc-kết kinh-nghiệm từ cá-nhân mình, thân nhân đến những người quen biết và bạn hữu, ông ta đã công-bố định-luật này.
Edward Aloysius Murphy Jr. sinh ngày 11-01-1918 tại kênh đào Panama, là con nhỏ nhất trong gia đình có 5 anh chị em. Murphy tốt nghiệp Trung học tại New Jersey, theo học trường Võ bị West Point, tốt nghiệp năm 1940 và đảm nhậm công việc của một sĩ quan cơ khí. Trong Thế chiến thứ 2, Murphy từng tham chiến tại hải ngoại: Ấn Độ, Trung Hoa và Miến Điện trong Lục quân Hoa Kỳ. Murphy phục vụ trong quân ngũ Hoa Kỳ từ nằm 1940 đến 1952, cấp bậc sau cùng là Thiếu Tá trước khi giải ngũ.
Chân dung Đại Úy Murphy
Sau khi cởi trả bộ quân phục, năm 1952, Murphy tham gia trong dự án nghiên cứu sức đẩy của hỏa tiễn tại Căn cứ Không quân Holloman rồi đến California tham gia các dự án khác. Tiếp sau đó, ông tham gia vào các nghiên cứu để hoàn thiện các thế hệ phi cơ lừng danh của thế kỷ 20 như F-4 Phantom II, the XB-70 Valkyrie, phi cơ SR-71 Blackbird, phóng pháo cơ B-1 Lancer hay chương trình chế tạo X-15. Thấp niên 1960, ông tham gia vào chương trình Appolo và sau cùng là nghiên cứu thế hệ trực thăng Apache mà Không Quân Mỹ còn dùng đến ngày nay. Ông mất vào ngày 17-7-1990.
2. Định luật Murphy ra đời.
Năm 1947, Murphy làm việc ở Học Viện Kỹ Thuật Không Quân Mỹ (US Air Force Institute of Technology). Tại Trung tâm Wright Air Development Center thuộc Căn cứ Không quân Wright-Patternson, vào năm 1949, Murphy được giao nhiệm-vụ nghiên-cứu trong một dự-án quân-sự có tên là MX 981. Đại-úy Edward Murphy, Jr. hiểu rất rõ nhiệm-vụ của mình mà thượng cấp chỉ-thị: “kết-thúc một chuỗi thử-nghiệm và báo-cáo cho thượng cấp về một thiết bị sẽ thiết kế trên những máy bay phản-lực thuộc Quân-lực Mỹ”.
Một trong những vấn-đề lớn của dự-án nói trên là chương-trình nghiên-cứu hậu-quả việc “giảm tốc đột-ngột” của động cơ dành cho các loại máy bay phản-lực. Để thực-hiện điều này, Murphy đã phải làm việc với 16 phi-công và gắn trên lưng mỗi phi-công tới 15 máy dò. Theo lý-thuyết và sau khi chế tạo hoàn tất, các máy này đã được thử, thí-nghiệm (test) rất kỹ, tất cả đều hoạt-động tốt để đưa vào sử dụng cho cuộc thí nghiệm. Các phi công bị buộc trong xe trượt tuyết gắn động cơ phản lực, khi xe dừng đột ngột, phản ứng của họ sẽ được ghi lại nhờ một hệ thống điện cực gắn vào bộ ghế ngồi do chính Edward A. Murphy thiết kế.
Bình thường, trong nhiều lần ông Murphy làm thí nghiệm với các phi-công thì các thử nghiệm đều hoàn hảo, máy móc hoạt-động êm xuôi. Thế nhưng vào những ngày có đông đủ các vị “tai to mặt lớn” (thượng cấp) đến dự để họ xem-xét, quan-sát và được nghe báo-cáo kết-quả, 15 máy này bỗng “đình-công” và Đại Úy Murphy không thu được một tín-hiệu nào nên không ghi được các số liệu sau một thử nghiệm mà tưởng chừng không có sai sót vì đã được chuẩn bị kỹ lưởng vì có mặt thượng cấp. Dĩ nhiên sau vài lần như vậy, ông bị thượng-cấp khiển-trách, bị gán tội “giỡn mặt” cấp trên và lệnh ban xuống cho biết: “chuẩn-bị ra tòa án quân-sự”, một hình thức kỷ luật mang tính quan-trọng.
Trước khi thi hành lệnh, Đại-úy Edward Murphy, Jr. yêu-cầu thượng cấp cho ông được kiểm-soát và làm thí nghiệm lại lần chót. Ông thấy tất cả các máy dò đều hoạt-động bình thường, các sợi dây nối với cơ-thể phi-công cũng hoàn-hảo. Cuối cùng ông ta tìm ra nguyên-cớ: thay vì lắp 15 máy theo chiều quy-định thì các kỹ-thuật viên lắp theo chiều ngược lại. Ông thở phào trong sung-sướng, thoát khỏi cay đắng và dĩ-nhiên được thượng cấp tha tội.
Thí nghiệm mà Đại Úy Murphy đảm trách trong dự án MX 981
Từ trước đó rất lâu, trong cuộc sống dân sự và quân ngũ, Đại-úy Edward A. Murphy, Jr. đã bị nhiều vố nhớ đời, đến độ nghĩ ngay ra một điều mà chưa dám công-bố những nghi ngờ, uẩn khúc trong tâm mình. Ông nhớ lại kỷ-niệm của ngày nhận bằng tốt-nghiệp Đại-học. Hôm đó, vừa mặc chiếc áo mới trắng tinh ra phố, ông bị một chiếc xe nhà binh chạy bắn bùn dính đầy lên áo. Khi còn đi học, những lúc đến tiệm sách, ông thấy các loại sách mà ông cần dùng chất cả đống mà ông không có tiền trong túi, đến khi ông có tiền đến mua thì các cuốn sách đó không còn nữa. Lần dọn nhà sau cùng, ba đời chủ đã sống bình-yên trong căn nhà đó trước ông, đến khi ông dọn về thì cái cầu thang sập, rồi sau đó, ngọn đèn chùm tự nhiên rơi thẳng xuống đầu đứa con trai ông ta làm nó bị thương nặng. Những lúc cần đến chỗ hẹn đúng giờ, thay vì đi con đường chính, ông muốn ít tốn thời gian hơn nên chọn con đường ngắn hơn thì lại bị kẹt xe nên bị trễ. Ngoài ra, còn nhiều việc “không may” khác xảy đến cho ông và gia đình. Ngoài việc ông ta từng gặp nhiều rắc-rối trong cuộc sống, ông còn được nghe bạn bè, thân nhân kể lại các “nhiêu-khê” mà họ đã từng gặp. Từ đó, sau biết bao nhiêu lần thí-nghiệm và kiểm-chứng, ông cho công-bố định-luật mang tên mình này. Sau khi công-bố định-luật, ông nói:
-”Tôi không có ý-định bôi đen cuộc đời mà chỉ muốn các vị đề-phòng thường-xuyên. Một khi đã đề-phòng thì tránh được nhiều điều không vui, thế thôi!”.
Nhiều người cho rằng ông Murphy “suy bụng ta ra bụng người” và cho rằng sống mà lúc nào cũng nôn-nóng, cứ lo âu, luôn phân vân... thì khổ quá! Nếu có lo âu, suy tính như vậy thì cuộc sống không còn thi vị nữa. Giới khoa học xem đó là kết quả của “ký ức chọn lọc”, do những sự việc đáng buồn luôn ăn sâu trong tâm trí của Murphy nên cho làm tinh thần ông ta như vậy.
Vài tháng sau khi công-bố, định-luật Murphy được nhiều người chấp-nhận, một số đông còn cổ-vũ ông ta. Một trong các tổ-chức đã xem đinh-luật này là kim chỉ nam, đó là Không-lực Hoa-kỳ. Chín năm sau đó, nhà xuất-bản Oxford của Anh quốc soạn bộ “Từ-điển Oxford” có đưa định-luật này vào trong đó, cột nầy gọi là Murphy’s Law.
-”Nếu có hai hay nhiều cách để làm một việc gì và một trong các tình-huống có thể đi đến thảm họa thì sự việc thường xảy ra theo chiều-hướng đó” (If there are two or more ways to do something, and one of those ways can result in a catastrophe, then someone will do it).
1. Đại cương.
Đại Úy Edward A. Murphy Jr. là một kỹ-sư cơ-khí, phục-vụ trong Không lực Hoa-kỳ (Unites States Air Forces). Ngoài ra, ông còn là một triết-gia. Những lúc rảnh-rỗi khi không có công vụ, ông thường nghiên-cứu các môn triết-học, thần-hoc, toán học và vật-lý cao-cấp. Sau một thời-gian dài đúc-kết kinh-nghiệm từ cá-nhân mình, thân nhân đến những người quen biết và bạn hữu, ông ta đã công-bố định-luật này.
Edward Aloysius Murphy Jr. sinh ngày 11-01-1918 tại kênh đào Panama, là con nhỏ nhất trong gia đình có 5 anh chị em. Murphy tốt nghiệp Trung học tại New Jersey, theo học trường Võ bị West Point, tốt nghiệp năm 1940 và đảm nhậm công việc của một sĩ quan cơ khí. Trong Thế chiến thứ 2, Murphy từng tham chiến tại hải ngoại: Ấn Độ, Trung Hoa và Miến Điện trong Lục quân Hoa Kỳ. Murphy phục vụ trong quân ngũ Hoa Kỳ từ nằm 1940 đến 1952, cấp bậc sau cùng là Thiếu Tá trước khi giải ngũ.
Chân dung Đại Úy Murphy
Sau khi cởi trả bộ quân phục, năm 1952, Murphy tham gia trong dự án nghiên cứu sức đẩy của hỏa tiễn tại Căn cứ Không quân Holloman rồi đến California tham gia các dự án khác. Tiếp sau đó, ông tham gia vào các nghiên cứu để hoàn thiện các thế hệ phi cơ lừng danh của thế kỷ 20 như F-4 Phantom II, the XB-70 Valkyrie, phi cơ SR-71 Blackbird, phóng pháo cơ B-1 Lancer hay chương trình chế tạo X-15. Thấp niên 1960, ông tham gia vào chương trình Appolo và sau cùng là nghiên cứu thế hệ trực thăng Apache mà Không Quân Mỹ còn dùng đến ngày nay. Ông mất vào ngày 17-7-1990.
2. Định luật Murphy ra đời.
Năm 1947, Murphy làm việc ở Học Viện Kỹ Thuật Không Quân Mỹ (US Air Force Institute of Technology). Tại Trung tâm Wright Air Development Center thuộc Căn cứ Không quân Wright-Patternson, vào năm 1949, Murphy được giao nhiệm-vụ nghiên-cứu trong một dự-án quân-sự có tên là MX 981. Đại-úy Edward Murphy, Jr. hiểu rất rõ nhiệm-vụ của mình mà thượng cấp chỉ-thị: “kết-thúc một chuỗi thử-nghiệm và báo-cáo cho thượng cấp về một thiết bị sẽ thiết kế trên những máy bay phản-lực thuộc Quân-lực Mỹ”.
Một trong những vấn-đề lớn của dự-án nói trên là chương-trình nghiên-cứu hậu-quả việc “giảm tốc đột-ngột” của động cơ dành cho các loại máy bay phản-lực. Để thực-hiện điều này, Murphy đã phải làm việc với 16 phi-công và gắn trên lưng mỗi phi-công tới 15 máy dò. Theo lý-thuyết và sau khi chế tạo hoàn tất, các máy này đã được thử, thí-nghiệm (test) rất kỹ, tất cả đều hoạt-động tốt để đưa vào sử dụng cho cuộc thí nghiệm. Các phi công bị buộc trong xe trượt tuyết gắn động cơ phản lực, khi xe dừng đột ngột, phản ứng của họ sẽ được ghi lại nhờ một hệ thống điện cực gắn vào bộ ghế ngồi do chính Edward A. Murphy thiết kế.
Bình thường, trong nhiều lần ông Murphy làm thí nghiệm với các phi-công thì các thử nghiệm đều hoàn hảo, máy móc hoạt-động êm xuôi. Thế nhưng vào những ngày có đông đủ các vị “tai to mặt lớn” (thượng cấp) đến dự để họ xem-xét, quan-sát và được nghe báo-cáo kết-quả, 15 máy này bỗng “đình-công” và Đại Úy Murphy không thu được một tín-hiệu nào nên không ghi được các số liệu sau một thử nghiệm mà tưởng chừng không có sai sót vì đã được chuẩn bị kỹ lưởng vì có mặt thượng cấp. Dĩ nhiên sau vài lần như vậy, ông bị thượng-cấp khiển-trách, bị gán tội “giỡn mặt” cấp trên và lệnh ban xuống cho biết: “chuẩn-bị ra tòa án quân-sự”, một hình thức kỷ luật mang tính quan-trọng.
Trước khi thi hành lệnh, Đại-úy Edward Murphy, Jr. yêu-cầu thượng cấp cho ông được kiểm-soát và làm thí nghiệm lại lần chót. Ông thấy tất cả các máy dò đều hoạt-động bình thường, các sợi dây nối với cơ-thể phi-công cũng hoàn-hảo. Cuối cùng ông ta tìm ra nguyên-cớ: thay vì lắp 15 máy theo chiều quy-định thì các kỹ-thuật viên lắp theo chiều ngược lại. Ông thở phào trong sung-sướng, thoát khỏi cay đắng và dĩ-nhiên được thượng cấp tha tội.
Thí nghiệm mà Đại Úy Murphy đảm trách trong dự án MX 981
Từ trước đó rất lâu, trong cuộc sống dân sự và quân ngũ, Đại-úy Edward A. Murphy, Jr. đã bị nhiều vố nhớ đời, đến độ nghĩ ngay ra một điều mà chưa dám công-bố những nghi ngờ, uẩn khúc trong tâm mình. Ông nhớ lại kỷ-niệm của ngày nhận bằng tốt-nghiệp Đại-học. Hôm đó, vừa mặc chiếc áo mới trắng tinh ra phố, ông bị một chiếc xe nhà binh chạy bắn bùn dính đầy lên áo. Khi còn đi học, những lúc đến tiệm sách, ông thấy các loại sách mà ông cần dùng chất cả đống mà ông không có tiền trong túi, đến khi ông có tiền đến mua thì các cuốn sách đó không còn nữa. Lần dọn nhà sau cùng, ba đời chủ đã sống bình-yên trong căn nhà đó trước ông, đến khi ông dọn về thì cái cầu thang sập, rồi sau đó, ngọn đèn chùm tự nhiên rơi thẳng xuống đầu đứa con trai ông ta làm nó bị thương nặng. Những lúc cần đến chỗ hẹn đúng giờ, thay vì đi con đường chính, ông muốn ít tốn thời gian hơn nên chọn con đường ngắn hơn thì lại bị kẹt xe nên bị trễ. Ngoài ra, còn nhiều việc “không may” khác xảy đến cho ông và gia đình. Ngoài việc ông ta từng gặp nhiều rắc-rối trong cuộc sống, ông còn được nghe bạn bè, thân nhân kể lại các “nhiêu-khê” mà họ đã từng gặp. Từ đó, sau biết bao nhiêu lần thí-nghiệm và kiểm-chứng, ông cho công-bố định-luật mang tên mình này. Sau khi công-bố định-luật, ông nói:
-”Tôi không có ý-định bôi đen cuộc đời mà chỉ muốn các vị đề-phòng thường-xuyên. Một khi đã đề-phòng thì tránh được nhiều điều không vui, thế thôi!”.
Nhiều người cho rằng ông Murphy “suy bụng ta ra bụng người” và cho rằng sống mà lúc nào cũng nôn-nóng, cứ lo âu, luôn phân vân... thì khổ quá! Nếu có lo âu, suy tính như vậy thì cuộc sống không còn thi vị nữa. Giới khoa học xem đó là kết quả của “ký ức chọn lọc”, do những sự việc đáng buồn luôn ăn sâu trong tâm trí của Murphy nên cho làm tinh thần ông ta như vậy.
Vài tháng sau khi công-bố, định-luật Murphy được nhiều người chấp-nhận, một số đông còn cổ-vũ ông ta. Một trong các tổ-chức đã xem đinh-luật này là kim chỉ nam, đó là Không-lực Hoa-kỳ. Chín năm sau đó, nhà xuất-bản Oxford của Anh quốc soạn bộ “Từ-điển Oxford” có đưa định-luật này vào trong đó, cột nầy gọi là Murphy’s Law.
Last edited by a moderator: