CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH VÀ THỊ TRƯỜNG BẤT ĐỘNG SẢN
Việt Nam đang bước vào giai đoạn cải cách hành chính toàn diện, hướng tới một cuộc tái cấu trúc lớn nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tạo nền tảng cho sự bứt phá trong tương lai.
Trên hành trình chuyển mình này, việc tham khảo kinh nghiệm của Trung Quốc trong cải cách bộ máy hành chính và quản lý thị trường bất động sản có thể mang lại nhiều bài học giá trị, giúp định hình con đường cải cách phù hợp với thực tiễn Việt Nam.
Kinh nghiệm cải cách của Trung Quốc có thể chia thành một số giai đoạn tiêu biểu như sau:
1. Năm 2018 – Cải cách thể chế hành chính quy mô lớn
Trung Quốc thực hiện kế hoạch tái cơ cấu Chính phủ, cắt giảm số lượng bộ, ngành trung ương từ 26 xuống còn 18. Một điểm đáng chú ý là việc hợp nhất ba cơ quan – Công thương, Chất lượng và Dược phẩm – thành Cục Quản lý Thị trường Nhà nước (SAMR) nhằm thống nhất đầu mối quản lý, giảm chồng chéo và tăng hiệu quả điều hành.
Trong cùng giai đoạn 2015–2020, nhiều địa phương như An Huy, Giang Tô, Sơn Đông, Chiết Giang... tiến hành sáp nhập các đơn vị hành chính cấp huyện, thị trấn, xã nhằm tinh gọn bộ máy, tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu quả quản lý đô thị. Chính quyền các cấp cũng đưa công nghệ thông tin vào quy trình quản lý, giúp giảm nhân sự nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả vận hành (giông giống Việt Nam bi giờ nhỉ)..
2. Giai đoạn 2017–2020 – Kiểm soát cung cầu và điều tiết thị trường bất động sản
Vào thời điểm đó, thị trường BĐS Trung Quốc tăng trưởng nóng, Chính quyền trung ương áp dụng hàng loạt biện pháp nhằm kiểm soát nhu cầu và cung nhà ở:
- Siết chặt điều kiện mua nhà tại các đô thị lớn như Bắc Kinh, Thượng Hải, Thâm Quyến, Quảng Châu:
Hạn chế số lượng nhà được sở hữu.
Yêu cầu người mua có hộ khẩu hoặc đóng thuế/bảo hiểm liên tục từ 2–5 năm.
Tăng mức thanh toán trước lên tới 70% đối với căn thứ hai.
Quy định trần giá bán tại một số khu vực.
- Đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội:
- Yêu cầu các dự án thương mại dành một phần diện tích cho nhà ở xã hội.
- Mở rộng chương trình nhà thuê giá rẻ trên phạm vi toàn quốc.
 
Đến năm 2020, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc cùng các cơ quan quản lý tài chính ban hành chính sách “Ba lằn ranh đỏ” – một bộ tiêu chí nhằm hạn chế doanh nghiệp bất động sản vay nợ quá mức:
       Tỷ lệ nợ/tài sản ≤ 70%
        Nợ ròng/vốn chủ sở hữu ≤ 100%
        Tiền mặt/nợ ngắn hạn ≥ 1
Chính sách này phản ánh định hướng “nhà là để ở, không phải để đầu cơ” và nỗ lực kiểm soát rủi ro hệ thống sau nhiều năm tăng trưởng nóng. Trong ngắn hạn, việc siết chặt điều kiện đã khiến các tập đoàn lớn như Evergrande hay Country Garden rơi vào khủng hoảng thanh khoản, thị trường chững lại và giá nhà giảm – nhưng về dài hạn, nó thúc đẩy quá trình tái cấu trúc ngành bất động sản, chuyển sang mô hình phát triển lành mạnh hơn, ít phụ thuộc vào đòn bẩy tài chính và tập trung vào nhu cầu ở thực.
3. Sau năm 2020 – Tăng cường giám sát và điều hành linh hoạt
Trung Quốc tiếp tục củng cố hệ thống giám sát thị trường:
Yêu cầu thanh toán giao dịch qua ngân hàng để kiểm soát hợp đồng ảo và hoạt động “lướt sóng”.
Thiết lập cơ chế cảnh báo rủi ro đối với các thành phố có giá bất động sản tăng nhanh hoặc tồn kho lớn.
Đồng thời, Chính phủ nới lỏng có chọn lọc tại một số địa phương để ổn định thị trường, nhưng vẫn giữ vững nguyên tắc cốt lõi: ngăn chặn đầu cơ, khuyến khích nhu cầu ở thực.
Sau quá trình thanh lọc đó, có khá nhiều công ty BĐS phải rời cuộc chơi hoặc bán mình, nhưng thị trường loại trừ đi yếu tổ rủi ro dài hạn cho nền kinh tế, và tiếp cận dần với chủ trương hạn chế đầu cơ, đi vào mục tiêu phục vụ nhu cầu cuộc sống.
Tham chiếu lại những gì đang diễn ra ở Việt Nam, chúng ta cũng sẽ thấy Việt Nam đang làm gì, đích hướng đến ở đâu và các tác động nhiều chiều đến nền kinh tế và thị trường bất động sản.