Điều này tôi sẽ dành cho bạn nào có duyên tìm chân lý:
1. Vì sao từ bi lại dẫn đường cho hiểu biết?
Động lực của luân hồi là sự đối kháng tranh giành. Thiếu mâu thuẫn, luân hồi dừng lại, nghĩa là vũ trụ diệt vong. Đã tranh giành thì đương nhiên phải có đối kháng, đánh nhau, hơn thua, bên này tìm cách vượt lên bên kia và hiểu biết sẽ là lợi thế. Cái tôi (bản ngã) là duy nhất, điều này càng đúng ở các môi trường đối kháng cao như TTCK. Cái tôi đó muốn chinh phục tất cả những gì không thuộc quyền chi phối của nó, bằng mọi cách nó có thể làm được. Do đó, nó tìm cách hiểu những gì không thuộc về nó. Thành quy luật về nhận thức, cái tôi tìm cách quy nạp những điều nó nhận thấy ở xung quanh về những điều nó đã từng biết để đáp trả nhằm bảo vệ sự độc tôn của mình. Điều này sẽ giúp cái tôi sau nhiều lần thử và sai giảm bớt khả năng thiệt hại trong giành giật với những cái tôi khác, tuy nhiên, sau một số thành công, chính sự tin tưởng đó dẫn cái tôi đến một tử huyệt: sự tự tin quá đà, bỏ qua những thông tin khác về đối tượng mà chỉ tập trung vào một vài thông tin nó đã quy nạp. Đó chính là "chấp". "Chấp" khiến cho cái tôi dừng quá trình tìm hiểu, cắt đứt nhận thức mặc dù sự vật vẫn đang tiến hóa khiến cho các thông tin được quy nạp trước đây trở nên lỗi thời. Chấp khiến con người phán xét người khác theo quan niệm của mình, kiểu như "(Chúng) nó là ..." chỉ vì một điều nhỏ nhoi nào đó, hoặc với một đối tượng đã từng biết trong quá khứ thì cái tôi đóng đinh đối tượng đó vào một hình ảnh, thói quen đã từng thấy trong quá khứ bất chấp người đó có thay đổi bao nhiêu, thậm chí có thay đổi hoàn toàn.
Từ bi là một khái niệm thường được hiểu là lòng thương người. Tuy nhiên, thực ra theo nghĩa rộng của nó là sự tiếp nhận, dung nạp, bao dung, không đối kháng. Đó là cơ sở để người ta có thể yên lặng lắng nghe, quan sát, ghi nhận mà không vội phản ứng trước các tác động tiêu cực của môi trường. Nhờ đó, từ bi giúp người ta không vội vã, có thời gian nhiều hơn để nắm bắt sự vật, cũng nghĩa là để hiểu biết sâu và rộng hơn. Từ bi cũng là sự rộng rãi trong nhìn quan niệm, không bị neo chốt vào nhưng điểm cụ thể về nhận thức. Người đến cầu xin sự bình an đa phần có những mặc cảm xung đột, sự ganh ghét oán giận, vì họ trông đợi vào sự tha thứ rộng lượng và che chở của từ bi. (Không thấy có lỗi thì ai đi xin bình an ở chùa? Nếu không có tính rộng lượng và che chở, liệu lời cầu xin bình an có được cất lên ở những nơi người ta tin là ít nhất thì nói ra cũng không hại?).
Mặt khác, nhờ có từ bi, người ta có thể hiểu các bản ngã khác từ góc độ là chính bản ngã ấy mà không bị bóp méo bởi lăng kính của cái tôi của riêng mình. Sự hiểu biết đó trở thành cảm thông, thay vì cương quyết kiểu "Mày sống tao chết", từ bi sẽ dẫn người ta đến quan niệm "ai cũng có nhu cầu được sống và hạnh phúc". Thấu hiểu bản ngã của người khác sẽ giúp cho hiểu biết sâu rộng và chi tiết về tư duy, nguyên nhân, động lực của người khác.
Đương nhiên, sẽ có phản ứng kiểu "từ bi là tự sát". Nhưng thay vì khuyên giải can ngăn các bạn có ý nghĩ đó; tôi khuyên các bạn cứ thử trải nghiệm theo đúng tư duy của các bạn, các bạn không thể thoát được quy luật khắc nghiệt: Muốn đạt đến 1% top, phải chà đạp/tiêu diệt được 99%. Khi không bảo vệ nổi vị thế 1% top sau khi đã đạt được, bạn đối đầu với khủng hoảng nội tâm khi người khác giật tiền của bạn để lên ngôi top 1% thay bạn. Và rồi đến một ngày bạn sẽ cảm thấy mọi sự thật phi lý không thể chấp nhận khi bạn cho rằng "Tôi thế này đáng ra phải thế kia, thế mà tại sao thằng/con kia không xứng đáng lại cướp hết....". Lòng hận thù sẽ chế ngự bạn, sự kiêu hãnh sẽ đốt cháy bạn. Cuộc chiến ấy sẽ không bao giờ ngừng trừ phi bạn quay lại tìm đến với từ bi hoặc ít nhất là một biến thể méo mó của nó là sự chịu đựng.
2/Từ bi vô lượng sẽ dẫn hành giả đến trí huệ vô thượng: chỉ dành cho những người tu hành chân chính.
Người đi tìm hiểu biết giống như một nhà sưu tầm, trên con đường họ đi sẽ gặp đủ thứ trái ngược nhau. Không phải lúc nào các món đồ kiếm được (hiểu biết) cũng hợp nhau mà nhiều khi những hiểu biết đó đối lập, thậm chí là đối chọi nhau hoàn toàn. Tiếp nhận một hiểu biết nhiều khi sẽ dẫn đến sự ràng buộc với hiểu biết đó do quy luật của nhận thức là lấy cái đã biết để lý giải cái chưa biết (chính là chấp).
Vì bản chất của từ bi vô lượng là sự dung nạp không giới hạn, những tri thức đối nghịch nhau được ghi nhận mà không thống trị độc quyền sẽ dẫn đến khả năng tiếp nhận nhiều hơn, nói cách khác là không bám chấp vào tín điều (cho cái này là duy nhất đúng) thì đến khi tri thức về một quy luật khác với điều kiện vận hành khác xuất hiện, hành giả sẽ không bị lạc hậu.
Thế đã, đến giờ ăn trưa rôì. Có gì lúc khác sẽ bàn tiếp cùng các bạn.